نقش و جایگاه میراث فرهنگی
نقش و جایگاه میراث فرهنگی بیشتر بخوانید »
پیرو تفاهمنامۀ منعقدشده برای همکاری میان پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران، در روز یکشنبه ۲۱ مرداد ۱۴۰۳ جناب آقای دکتر مصطفی دهپهلوان به همراه جمعی از معاونان و مدیران پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران با اعضای هیئت مدیرۀ این مؤسسه دیدار کردند.
در این دیدار برخی از اهداف و علایق مشترک طرفین، از جمله برگزاری کارگاه مستندسازی باستانشناسی، انتشار سخنرانیها، و برگزای کارگاههای فهم میراث فرهنگی و چگونگی تحقق آنها در میان گذاشته و مقرر شد که جلسات دیگری بدین شکل تشکیل شود.
نوزدهمین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث در روز یکشنبه، ۱۴ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۸:۳۰ با شرکت ۱۲ نفر از اعضا به صورت حضوری و برخط در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار شد.
جلسه با خوشامدگویی دکتر مهدی حجت، رئیس ایکوموس ایران، به اعضا آغاز گردید. در ادامه مهندس معصومه حاجیزاده دستور جلسه را اعلام کردند. برنامۀ اول به موضوع ارائه و بررسی پیشنهادهای اجرایی برای معرفی ارزشهای میراث فرهنگی به کودکان اختصاص داشت. در این باره دکتر حجت بیان داشتند: اولین نکته و دلیل گردهمایی اعضا با توجه به این که تعداد بیشماری کار در سطح جامعه در زمینۀ کودکان صورت گرفته، این است که چگونه باید خلأ موجود را با یک نگاه عمیق و دقیقتر به موضوع برطرف کرد و در این رابطه چه کاری را و چگونه برای آشنایی کودکان با ارزشهای آثار باید انجام داد، زیرا معضل جامعۀ امروز در زمینۀ فعالیتهای موجود در زمینۀ میراث فرهنگی این است که معطوف به معرفی آثار هستند نه ارزشهای آنها و تاثیر آنها در زندگی امروزی. ایشان یکی از اقدامات مفید را جمع آوری فهرست فعالیتهای صورت گرفته در زمینۀ کودکان دانستند و عنوان کردند که با علم به جریان و تحولات میراث فرهنگی و بررسی فعالیتها آنها را میتوان در راستای هدف گروه هدایت کرد.
سپس بحث با پرسش یکی از اعضا دربارۀ دغدغۀ خود پیرامون عدمآگاهی به بقای یک اثر و چگونگی انتقال آن به کودک ادامه یافت. پیرو تمرین جلسۀ پیش با موضوع بیان احساسات دربارۀ موزۀ ایران باستان، برنامۀ بعد به ارائۀ خانم فاطمه جاننثاری اختصاص داشت که مورد توجه و تشویق حضار قرار گرفت. در این باره آقای دکتر حجت بیان داشتند هدف از موزه رفتن باید یافتن خود باشد ولی متأسفانه موزههای امروزی سردرگمی انسان را در بدو ورود و مواجهه با آثار دارند. سپس آقای دکتر صفری به این نکته اشاره داشتند که «هدف» کودکان هستند و آنها مختصاتی از لحاظ ابعاد مختلف رشدی دارند. ارزشها مفاهیم انتزاعی هستند و انتقال ارزشها به کودکان از لحاظ شناختی در مرحلۀ عملیات عینی است چراکه آنچه مشهود و ملموس است را میفهمند. این روند انتقال را باید همراه با ظرایف و متناسب با رشد شناختی کودکان طراحی کنیم. ایشان در ادامه از تجربۀ خود با کودکان در اجرای طرح کتاب رویش در تابستان ۱۴۰۱ با همکاری دکتر علیرضا رحیمی توضیح و به نکات ظریفی دربارۀ کشف تجربه توسط کودکان و یادگیری اشاره کردند. سپس اعضا در مورد آن به بحث و گفتوگو پرداختند.
در جمعبندی پایانی اعضای گروه به این نتیجه رسیدند که با انتخاب دو اثر از گنجینۀ آثار ایکوموس(اثر شماره1: ظرف مفرغی آیینی با تندیس الهۀ ماهی و اثر شماره 2: نیایشگر با ظرفی در دست) با توجه به دو پرسش «به چه دلایلی این اثر نباید از بین برود؟» یا «تأثیر این اثر در زندگانی شما چیست؟» به بیان ارزشهای آنها در جلسۀ آتی بپردازند.
جلسۀ بعدی این گروه تخصصی در روز یکشنبه ۲۸ مرداد ساعت ۸:۳۰ ـ ۱۰:۳۰ در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار میشود.
نوزدهمین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث برگزار شد بیشتر بخوانید »
بیست و سومین جلسۀ گروه تخصصی متن در روز چهارشنبه،۱۰ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۶:۰۰ با شرکت ۱۶ نفر از اعضا بهصورت حضوری و برخط در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار شد. دکتر محمدرضا رحیمزاده، پس از خوشآمدگویی به اعضای حاضر، دستور جلسه را اعلام کردند. طبق دستور جلسه، معرفی امکانات و شیوۀ کار با سامانۀ گنجینۀ آثار با توضیحات مشروح مهندس نگین جنتیصفت ارائه گردید. پس از معرفی، اعضای حاضر ضمن قدردانی از کاری که برای ایجاد این سامانه شده است، پرسشها و پیشنهادهای خود را مطرح کردند و دربارۀ آنها گفتوگو شد.
مهندس جنتیصفت در انتها از اعضای حاضر در جلسه خواستند که در صورت تمایل برای مشارکت در مرحلۀ دوم آزمایش این سامانه اقدام کنند تا حساب کاربری برای ایشان ساخته شود.
در انتهای جلسه سرکار خانم جنتیصفت برای تلاش بیوقفه در امور اجرایی سامانۀ گنجینۀ آثار بهعنوان عضو فعال ماه معرفی شدند و مورد تشویق حضار قرار گرفتند.
جلسۀ بعدی این گروه تخصصی در روز چهارشنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۳ ساعت ۱۶ـ۱۸در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار خواهد شد.
بیست و سومین جلسۀ گروه تخصصی متن برگزار شد بیشتر بخوانید »
هجدهمین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث در روز یکشنبه، ۳۱ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۸:۳۰ با شرکت ده نفر از اعضا بهصورت حضوری و برخط در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار شد.
جلسه با خوشامدگویی دکتر مهدی حجت، رئیس ایکوموس ایران، به مهمان ویژۀ جلسه، آقای دکتر صفری و اعضا آغاز گردید. سپس ایشان بیان داشتند بر اساس صحبت های گذشته محور صحبت این جلسه مشورت دربارۀ مجموعه فعالیتهایی است که احتمالاً در گروههایی مانند گروه تخصصی کودکان و میراث برای آشنایی کودکان با میراث فرهنگی و درک ارزشهای آن انجام میشود. نکتۀ پیش فرض این است که فعالیتهای زیادی در زمینۀ کودکان انجام شده است ولی مشکل آن است که این فعالیتها در حد یک آشنایی سوری بین ذهن کودک و اثر باقی میماند و تبدیل به یک عشق و علاقه بهمعنای واقعی نمیشود به این دلیل که ارزشهای اثر برای کودک مشخص نمیشود. «برافروختن آتش عشق به میراث فرهنگی در دل هر ایرانی» زمانی در کودک ایجاد میشود، و رشد و نمو پیدا میکند که کودک ارزش اثر و تأثیر آن ارزش را بر زندگی خود درک کند. افراد و گروههای زیادی در این راستا فعالیت میکنند و ما هم بهنوبۀ خودمان با هدف و شعار «برافروختن آتش عشق به میراث فرهنگی» به این امر مبادرت میورزیم. مسئلۀ مهم توجه به این امر است که باید ارزش و تأثیر آثار بر زندگی افراد منجمله کودکان درک شود تا توجه به میراث و امرحفاظت صورت گیرد. لذا روند کار به این گونه خواهد بود که ابتدا مجموعه فعالیتها، سایتها، گروه ها و … که در زمینۀ کودکان و مرتبط با کار ما فعالیت میکنند، گردآوری و مرحلۀ دوم بررسی این که چه ارزشهایی با چه روشی در اختیار کودکان قرار گیرد تا آتش عشق به میراث فرهنگی در دل کودکان برافروخته شود. در ادامه جدول فعالیتهای کار با کودکان و رویکردهای پیشنهادی را خانم هانیه دبیری، معاون گروه تخصصی کودکان و میراث، ارائه و در ادامه آقای دکتر صفری دربارۀ کودکان و مسائل پیرامون آنها توضیحاتی ارائه فرمودند. ایشان بیان داشتند برای کودک کار کردن لزوماً با خود کودک کار کردن نیست و ما در دورۀ کودکی بیشتر با پدر و مادرها سروکار داریم و نباید از نقش آنها غافل شد. سهم خاطرۀ خوش در انتقال مفهوم به کودک خیلی مهم است، مخصوصاً در زیر سن هفت سال از طریق بازی و همچنین در بحث احساس تعلق در بچهها بعد عاطفی و هیجانی مهم است. در انتقال ارزشها توجه به انواع یادگیرندهها مهم است (دیداری، شنیداری، هیجانی، جنبشی، و …) و انتقال مفهوم تکرار تجربههای عاطفی گذشته خیلی تأثیرگذار است زیرا اگر قرار است ارزشی منتقل شود میتوان از ارزشهای تجربهشدۀ مطلوب گذشته استفاده کرد. یادگیری در بستر کشف تجربه شکل میگیرد. رشد از دل خطا بیرون میآید. در جوامع ما فرهنگ شفاهی تأثیرش بیشتر از فرهنگ مکتوب است. ما باید نیاز مخاطب را شناسابی کنیم و بعد احساسش را درک کنیم و مطابق با آن پاسخگو باشیم. سپس اعضا دربارۀ آن به گفتوگو پرداختند. در جمعبندی پایانی دکتر مهدی حجت به این نکته اشاره فرمودند که تعامل بین گروههای تخصصی و سفارشیسازی برای پیش برد اهداف گروه ها در امر « برافروختن آتش عشق به میراث فرهنگی در دل هر ایرانی» بسیار حائز اهمیت است.
جلسۀ بعدی این گروه تخصصی در تاریخ ۱۴ مرداد ۱۴۰۳ روز یکشنبه ساعت ۸:۳۰ ـ۱۰:۳۰ در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار میشود.
هجدهمین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث برگزار شد بیشتر بخوانید »
چهارشنبه ۳ مرداد، دومین جلسهٔ کارگروه کارشناسان نوخاستهٔ ایکوموس ایران، با حضور ۷نفر، حاضر و برخط، برگزار شد. در آغاز نشست، دبیر کارگروه، براساس دستور جلسۀ اعلامشده، گزارشی دربارۀ اهداف، برنامهها و فعالیتهای عملیای که میتواند مأموریتها و نقشهراه پیشروی کارگروه را مشخص سازد، ارائه دادند. در گزارش ارائهشده ابتدا براساس انطباق و همراستاشدن اهداف خرد کارگروه کارشناسان نوخاسته با هدف کلانی که ایکوموس ایران دنبال میکند، سعی شده بود ماهیت و اهداف اختصاصیتری برای تأسیس کارگروه ملی کارشناسان نوخاستهٔ ملی ترسیم شود و سپس براساس آنها برنامهها و فعالیتهای عملیتر کارگروه طرحریزی و توسط اعضاء به بحث و تبادلنظر گذاشته شود.
براساس گزارش ارائهشده و گفتگو میان اعضای کارگروه و هیئت مدیرهٔ حاضر در جلسه، مأموریت و خطمشی اصلی کارگروه، با تأکید بر نقش جوانان و کارشناسان نوخاسته در انتقال دانش و تجربهٔ میاننسلی در حوزۀ میراثفرهنگی، روشن شد. گستردن امکانهای ارتباط، تعامل و اتصال میان جامعۀ تخصصی با جامعۀ مدنی و نهادها، تشکلها و گروههای فعال و مرتبط با میراثفرهنگی سرزمین با پیشگامی جوانان و کارشناسان نوخاسته که از اعضای بالفعل و بالقوۀ کارگروه مذکور به حساب میآیند، بهعنوان هدف و مأموریت اصلی کارگروه ملی کارشناسان نوخاسته مطرح شد. سپس ایدههایی برای برنامهها، فعالیتها و رویدادهایی که بهشکل عملیتر بتواند چنین هدفی را دنبال کند میان اعضا طرح گردید.
مقرر شد، در آغاز مسیری که کارگروه پیشرو دارد، اعضا به فعالیتهای خلاقانهای بیندیشند که ضمن پیگیری هدف اصلی کارگروه به دعوت و جذب اعضای بیشتری برای همکاری بینجامد. چراکه مأموریت کارگروه برای برقراری اتصال، تعامل و مشارکت بیشتر میان جوامع، اقشار، نهادها و گروههای دغدغهمند و فعال در حوزه میراثفرهنگی سرزمین، با اتکا به قدرت شبکهای بههمپیوسته از نیروهای جوان و مشتاق در این حوزه میسر خواهد شد.
در پایان تصمیم گرفته شد که جلسۀ بعدی این کارگروه ماه آینده برگزار شود.
دومین جلسۀ کارگروه کارشناسان نوخاستۀ ایکوموس ایران برگزار شد بیشتر بخوانید »
شانزدهمین جلسۀ گروه تخصصی رسانه طبق برنامۀ اعلام شده روز دوشنبه ۱ مرداد ۱۴۰۳ در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران با شرکت هفت عضو حضوری و برخط برگزار شد.
پیگیری نمایشهای فیلم و انتخاب فیلم برای نمایشهای بعدی در تابستان و همچنین گفتوگو با شخصیتهای شاخص میراث فرهنگی برای ثبت تاریخ شفاهی میراث فرهنگی موضوع بحث بود. اینکه چگونه و با چه کسانی و برای چه منظوری مصاحبه انجام شود موضوع بعدی گفتوگوها بود.
گفتوگو با شبکۀ مستند و با مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی برای تشویق آنها به تولید اثر با موضوع میراث فرهنگی محور دیگر بحث بود.
در پایان پیشنهاد شد تا در جلسۀ بعدی طرح یا موضوعی که هر یک از افراد میتوانند اجرایی کنند را به گروه رسانه بیاورند برای بحث و تبادل نظر و پیدا کردن راهکار برای اجرای آن.
جلسۀ بعدی گروه تخصصی رسانه روز دوشنبه ۱۵ مرداد برگزار میشود.
شانزدهمین جلسۀ گروه تخصصی رسانه برگزار شد بیشتر بخوانید »
بیست و دومین جلسۀ گروه تخصصی متن در روز چهارشنبه ۲۷ تیر ۱۴۰۳ طبق برنامۀ اعلام شده، با شرکت حضوری و مجازی ۱۷ نفر از اعضا برگزار شد. ابتدا خانم دکتر طاهره شکری مروری بر دستورجلسه داشتند و سپس با توجه به اینکه اولین دستور جلسه یافتن راهکارهایی برای جذب و دعوت از همراهان بیشتر بود، همراه با خانم مهندس نگین جنتیصفت پیشنهادهایی در این زمینه عنوان نمودند:
۱. برگزاری سفرها و بازدیدهای علمی نیم تا یکروزه از مکانهای میراثی منتخب و درخواست از اعضا برای بیان ارزشهای اثر با استفاده از تصویر.
۲. برگزاری نمایشگاهی از آثار عکاسی موضوعات منتخب اعضا همراه با شرح ارزشهای اثر در قالب مشخص.
۳. برگزای سخنرانی علمی دربارۀ یک اثر میراث فرهنگی برای اعضا و دریافت گزارشهای مصور ارزشهای اثر مذکور.
خروجی این فعالیتها میتواند در تکمیل و غنیسازی بخش گنجینۀ آثار وبگاه مؤسسه بهکار آید. سپس اعضا دربارۀ کیفیت این پیشنهادها گفتوگو کردند و مقرر شد که برای انجام آنها برنامهریزی شود.
آقای دکتر نریمان فرحزا پیشنهاد دادند که میتوان از اعضای دانشگاهی و دانشجویان و یا افراد علاقهمند در شهرستانها دعوت رسمی بهعمل آید. در این مورد آقای دکتر حجت از همۀ اعضا خواستند که در هرجایی از کشور که هستند، خودشان بهشخصه از کسانی که تمایل به همکاری دارند دعوت بهعمل آورند.
دستور دوم جلسه، پیادهسازی سخنرانیها بود. با توجه به اینکه احتمالاً بهزودی قرار است که مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران به انتشار این سخنرانیها اقدام نماید، خانم دکتر شکری از اعضا خواستند که همکاری بیشتری در این زمینه داشته باشند. خانم مهندس صدف رستهمقدم پیشنهاد دادند که میتوان نکات کلیدی و جملههای اصلی مقالات را استخراج کرد و نیز با هدف خوانایی بهتر سخنرانیهای پیادهشده، برای بخشهای سخنرانی عنوان گذاشت. آقای دکتر مهدی حجت با تأکید بر اینکه باید به اصل سخنرانی وفادار بود از این پیشنهاد استقبال و اشاره کردند که میتوان از جملات کلیدی سخنرانیها برای پیشبرد اهداف گروه استفاده کرد. دکتر رحیمزاده و خانم مهندس شمسی پیشنهاد دادند که کارگروهی برای پیشبرد کار پیادهسازی و انتشار تشکیل شود که بهتأیید جمع رسید. در ادامه دیگر اعضای حاضر به تکمیل بحث کمک نمودند. در پایان قرار براین شد که خانم دکتر شکری فهرست جدید سخنرانیهای منتخب را در اختیار اعضا قرار دهند.
جلسۀ بعدی گروه متن در تاریخ ۱۰ مرداد برگزار خواهد شد.
بیست و دومین جلسۀ گروه تخصصی متن برگزار شد بیشتر بخوانید »
هفدهمین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث در روز یکشنبه، ۱۷ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۸:۳۰ با شرکت ۹ نفر از اعضا بهصورت حضوری و برخط در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار شد.
ابتدا دکتر مهدی حجت، رئیس ایکوموس ایران، ضمن خوشامدگویی به اعضای جدید دربارۀ چگونگی و اهمیت تشکیل گروه های تخصصی در ایکوموس ایران برای تحقق بخشیدن شعار ایکوموس «برافروختن آتش عشق به میراث فرهنگی در دل هر ایرانی» بیاناتی فرمودند. ایشان بیان کردند پس از سال ها تفکر، پژوهش و بررسی در زمینۀ میراث فرهنگی، ایکوموس ایران به این نتیجه رسیده است که تمامی مشکلات موجود در زمینۀ میراث فرهنگی از جمله کمتوجهیها، تخریب و … ناشی از عدم آگاهی مردم از ارزش های میراث فرهنگی است. زیرا درک صحیحی دربارۀ اینکه چه چیزی در میراث فرهنگی ارزش است و چگونه و برای چه باید این ارزش منتقل گردد، موجود نیست. لذا تنها راه حفاظت، یافتن دلایل و درک ارزش های میراث فرهنگی است و این راهی ست بس طولانی و مقدمه و آغازگر این حرکت آگاهی بخشی به عموم مردم از ارزش های میراث فرهنگی کشور است. ایکوموس ایران با توجه به سیاستگذاریها و خط مشی خاص خود و با هدف «برافروختن آتش عشق به میراث فرهنگی در دل هر ایرانی» گروههای تخصصی را تشکیل داده است و این گروهها با توجه شعار اصلی ایکوموس فعالیتهایی را در تحقق این امر انجام می دهند. در ادامه مباحثی پیرامون فعالیتهای حوزۀ کودکان و میراث و تأثیرات آنها برکودکان شکل گرفت. همچنین این پرسش مهم مطرح شد که بهمنظور انتقال ارزش های میراث فرهنگی به کودکان سیر این انتقال باید از میراث فرهنگی به کودکان باشد یا از کوکان به میراث فرهنگی؟ سپس اعضا دربارۀ اهمیت نوع طبقهبندی میراث فرهنگی برای کودکان با توجه به این پرسش که گروه تخصصی کودکان و میراث با توجه به کارهای صورت گرفته در حوزۀ کودکان در چه زمینه و با چه دیدگاهی به موضوع فعالیت کند، به بحث و گفتوگو پرداختند.
جلسۀ بعدی این گروه تخصصی در تاریخ ۳۱ تیر ۱۴۰۳ ساعت ۸:۳۰ ـ ۱۰:۳۰ در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار میشود.
هفدهمین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث برگزار شد بیشتر بخوانید »
متن و اسلایدهای سخنرانی خانم دکتر طاهره شکری، رئیس گروه تخصصی متن، در بیست و یکمین جلسۀ گروه تخصصی متن در تاریخ ۱۳ تیر ۱۴۰۳ در اختیار علاقهمندان قرار میگیرد.
میراث فرهنگی و متن بیشتر بخوانید »
حق کپیرایت محفوظ و منحصر به مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران است. استفاده با ذکر مأخذ بلامانع است.