سرمقاله
دکتر سیدباقر آیتاللهزاده شیرازی
سرمقالۀ مجلۀ اثر، دورۀ ۲۱، شمارههای ۳۱ـ ۳۲
شهریور ۱۳۷۹
باسمه تعالى
وجوه مشترک فرهنگی تاریخی عظیمی که بین مردم ما و دیگر مردم مرز و بومهای همسایهمان وجود دارد آنچنان است که ما خود را با ایشان از یک ریشه احساس میکنیم و اغراق نخواهد بود اگر گوییم که همگی از سرچشمۀ معرفت، دانش و هنر یکسان بهره بردهایم. ولی علیرغم نزدیكی فاصلهها در سالهای قرن اخیر چنان ناخواسته از یکدیگر دور مانده نگهداشته شدهایم که از بسیاری از نقاط عطفی که تاریخ فرهنگ و تمدن ما را شکل داده و متحول ساخته غافل ماندهایم. چهبسا نقطههای کور و حلقههای مفقوده از تمدن و فرهنگ خود را که در جستجوی آن هستیم در سرزمینهایی بیابیم که اینچنین به یکدیگر نزدیک و از یکدیگر دور ماندهایم. برای شروع حرکتی هرچند کوچک و بهامید تداوم آن در آینده در پیوند دادن بندهای گسسته، در این شماره از دو اثر تاریخی سخن بهمیان آوردهایم یکی از این بناها که از شهرت بهسزایی نیز برخوردار است، مورد تحلیل موشکافانۀ محققین قرار گرفته است. بههمین جهت شایسته بود که برای آشنایی علاقهمندان به تاریخ معماری و هنر آن سوی مرزهای سیاسی امروز ایران مجموعۀ ارزشمند آرامگاه احمد یسوی در ترکستان معرفی شود.
بنای دیگر که آن هم شخصیتی کاملاً ایرانی دارد و از دستساختههای هنرمندان عصر زندیه در ایروان است مسجد جامع ایروان میباشد که خوشبختانه در سالهای اخیر توسط کارشناسان ایرانی مورد مطالعه قرار گرفت و بههمت بنیاد جانبازان و مستضعفان انقلاب اسلامی مرمت گردید. بهامید آنکه مورد قبول قرار گیرد.
اثر / ۳۱ و ۳۲