کمیتۀ آموزش، اسناد و انتشارات

دکتر ناصر نوروززاده چگینی

دکتر محمدرضا رحیمزاده
بیانیۀ تأسیس
میراث فرهنگی ایرانزمین، با وسعتی شگرف و تنوعی بیمانند، نهتنها نشانۀ هویت تاریخی ملت، بلکه سرمایهای حیاتی برای آیندهای معنادار است. از نخستین سالهای شکلگیری مؤسسه فرهنگی ایکوموس ایران، آموزش تخصصی و مستندسازی نظاممند، بهمثابۀ دو رکن بنیادی در راستای مأموریت اصلی ایکوموس، یعنی ترویج و گسترش فرهنگ تحقیق، مطالعه و معرفی بناها، مجموعه بناها و محوطههای تاریخی و همچنین تشویق به صیانت، حمایت، حفاظت، احیاء و مرمت این آثار و ترویج فرهنگ آن در سطح ملی، مدنظر بودهاند.
برگزاری نشستها و کارگاههای تخصصی، ترویج اسناد نظری، تدوین منابع علمی، و تلاش برای ارتقای آگاهی عمومی، از ابتدا در کانون اقدامات دو کمیته «آموزش» (۱۳۹۱) و «اسناد و انتشارات» (۱۳۹۴) قرار داشته است. با توجه به همافزایی ذاتی میان آموزش و مستندسازی، و در پاسخ به نیازهای امروز جامعه و تحولات فکری و نهادی ایکوموس جهانی، این دو حوزه در ساختاری واحد تحت عنوان «کمیته آموزش، اسناد و انتشارات» تجمیع شدهاند.
افزون بر آن، بر اساس بیانیۀ بیستویکمین مجمع عمومی ایکوموس ایران (اردیبهشت ۱۴۰۱) که هدف غایی خود را «برافروختن آتش عشق به میراث فرهنگی در دل هر ایرانی» میداند، این کمیته مأموریت دارد تا فعالیتهای خود را فراتر از آموزشهای تخصصی به عموم جامعه تسری داده، آگاهی عمومی و مشارکت مردمی را در محور برنامهریزیهای خود قرار دهد.
در دورانی که بهرهبرداری صرفاً اقتصادی از مواریث تاریخی رو به فزونی گذاشته و ارزشهای فرهنگی و معنوی گاه در حاشیه قرار گرفتهاند، این کمیته متعهد است با بهرهگیری از ظرفیتهای علمی، رسانهای و نهادی، زمینهساز بازشناسی و بازتفسیر نقش میراث فرهنگی در تعالی روح جمعی، عدالت فرهنگی، پایداری اجتماعی، و توسعۀ درونزا باشد.
از جمله رویکردهای بنیادین این کمیته، همکاری ساختارمند، منظم و مؤثر با کلیۀ کمیتههای علمی و گروههای تخصصی وابسته به ایکوموس ایران است؛ زیرا آموزش، مستندسازی، و ترویج ارزشهای میراث فرهنگی امری میانرشتهای و شبکهای است که تنها از خلال گفتوگو و همافزایی ممکن خواهد شد. این تعامل، هم در سطح برنامهریزی و پشتیبانی علمی، و هم در تولید محتوا و اجرای مشترک فعالیتها دنبال میشود.
درسال ۱۳۹۱ کمیتۀ آموزش با هدف پیوستگی و انسجام بیشتر در انجام امور مرتبط تشکیل شد. مسئولیت این کمیته از تیرماه سال ۱۳۹۴ به عهدۀ دکترمهناز عبداللهخان گرجی (عضو پیوستۀ ایکوموس ایران) بوده که همواره با مساعدت و هماندیشی دکترناصر نوروززاده چگینی (معاون موسسه وعضو پیوستۀ ایکوموس ایران)، امکان برگزاری منظم برنامههای آموزشی، مشتمل بر نشستها وسخنرانیهای علمی ـ تخصصی با ترتیب دو نوبت در هر ماه، و نیز برگزاری کارگاههای آموزشی کوتاهمدت، طی پنج سال گذشته فراهم گردیده است.
اهداف و وظایف کمیته
۱. آموزش و ترویج دانش تخصصی و عمومی در حوزۀ میراث فرهنگی
• طراحی و اجرای نشستهای علمیـتخصصی ادواری با حضور پژوهشگران، متخصصان، و استادان دانشگاه
• برگزاری کارگاههای نظری و مهارتی برای مخاطبان تخصصی و علاقهمندان عمومی
• شناسایی نیازهای آموزشی و پژوهشی مطرحشده از سوی سایر کمیتههای علمی و گروههای همکار
• بزرگداشت و معرفی شخصیتهای تأثیرگذار در حوزۀ میراث فرهنگی
• تدوین تقویم فرهنگی سالانه موسسه در همافزایی با سایر نهادهای همسو
۲. مستندسازی، آرشیو و نشر منابع مرتبط با میراث فرهنگی ایران
• ساماندهی، توسعه و دیجیتالسازی کتابخانۀ موسسه بهعنوان پایگاه دانش تخصصی
• گردآوری، طبقهبندی، و حفظ اسناد مکتوب و غیرمکتوب (فیلم، عکس، صوت، منشور، بیانیه و…)
• تولید، مقابله و انتشار متون علمی و فرهنگی در قالب کتاب، گزارش، مقاله، و محتواهای چندرسانهای
• مستندسازی نشستها، کارگاهها، و پروژههای علمی مؤسسه
۳. تعاملات بینرشتهای و توسعۀ همکاریهای تخصصی
• برقراری ارتباط مؤثر با نهادهای پژوهشی، آموزشی، و حرفهای در حوزۀ میراث
• جلب مشارکت نخبگان، استادان، پژوهشگران و متخصصان نسل جوان
• پشتیبانی علمی و اجرایی از برنامههای سایر کمیتههای ایکوموس ایران
• تسهیل اجرای پروژههای بینرشتهای و چندوجهی با مشارکت اعضا و همکاران داوطلب
۴. آگاهیرسانی عمومی و ترویج رویکرد فرهنگی به میراث
• بهرهگیری از رسانههای سنتی و نوین برای معرفی ارزشهای میراث فرهنگی
• اجرای برنامههای آموزشی برای کودکان، نوجوانان، معلمان، و عموم جامعه
• پشتیبانی از تولید محتواهای آموزشیـفرهنگی برای فضای مجازی و شبکههای اجتماعی
• تعامل با سمنها، گروههای داوطلب، و فعالان مردمی در راستای افزایش مشارکت اجتماعی
تماس با کمیته
علاقهمندان، پژوهشگران، و نهادهای همکار میتوانند برای ارتباط، مشارکت در فعالیتها، ارائه پیشنهادات یا همکاریهای اجرایی از طریق رایانامه زیر با کمیته در تماس باشند:
amoozesh@iranicomos.ir
همچنین اخبار نشستها و برنامههای کمیته از طریق وبگاه رسمی موسسه و کانالهای اطلاعرسانی آن در دسترس خواهد بود.
اعضای اصلی کمیته و همکاران اجرایی

ناصر نوروززاده چگینی

محمدرضا رحیمزاده
سایر اعضای کمیته:
• مهندس مجید قرهزاده شربیانی
• مهندس نوید صالحی
• مهندس یاسر جوادی
• مهندس معصومه حاجیزاده
• خانم حوا باقرتابار
کمیته همچنین از همکاری موردی اعضای علاقهمند و فعالان فرهنگی بهرهمند میشود و از مشارکت پژوهشگران جوان و داوطلبان حوزه میراث استقبال میکند.