محمدرضا رحیم‌زاده

بیستمین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث برگزار شد

بیستمین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث در روز یکشنبه، ۲۸ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۸:۳۰ با شرکت دوازده نفر از اعضا به‌صورت حضوری و برخط در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار شد.
جلسه با خوشامدگویی دکتر مهدی حجت، رئیس ایکوموس ایران، به اعضا آغاز گردید. در ادامه مهندس معصومه حاجی‌زاده دستور جلسه را اعلام کردند. برنامۀ اول به موضوع گفت‌وگو حول محور مفهوم فرازمانی و فرامکانی در باب آثار برگزیدۀ هنری اختصاص داشت. در این باره آقای دکتر حجت توضیحاتی را بیان فرمودند: میراث فرهنگی کیفیت تعامل انسان با طبیعت است و تمام تفاوت‌های فرهنگی موجود در فرهنگ‌های مختلف در سطح جهان ناشی از تأثیرات مکان در نحوه و کیفیت این تعامل است و رفتار انسان در تعامل با محیط اطرافش در اثر گذر زمان و در هر مقطع زمانی متغیر است. همچنین رابطۀ بسیار دقیقی بین زبان‌ها و نوع میراث فرهنگی، معماری، و … سرزمین‌هایشان وجود دارد. و اینکه در آثار میراث فرهنگی به‌جا مانده از گذشته بیانی نهفته است و فهم این بیانات علاوه بر سلسله مراتب در افراد مختلف، متفاوت است و این به‌میزان قدرت فهم بشر باز می‌گردد. سپس اعضا در مورد این موارد به گفت‌وگو پرداختند.
در برنامه دوم، اعضا پیرو تمرین جلسه پیشین مبنی بر بیان ارزش‌های مجسمۀ نیایشگر با ظرفی در دست، منتخبی از گنجینۀ آثار، در پاسخ به دو پرسش «به چه دلایلی این اثر نباید از بین برود؟» یا «تاثیر این اثر در زندگانی شما چیست؟ به بیان دیدگاه‌های خود پرداختند. در این بخش، دیدگاه خانم زهرا درمان در بیان ارزش‌های اثر مورد تشویق و توجه حضار قرار گرفت و به‌عنوان دیدگاه برگزیده برای بارگزاری در گنجینۀ آثار انتخاب گردید. در پایان طبق روال هر جلسه برنامۀ پایانی به انتخاب یک اثر از گنجینۀ آثار برای تمرین جلسۀ بعدی اختصاص یافت و مقرر گردید در جلسۀ آتی به بیان ارزش‌های جام شوش پرداخته شود.
جلسۀ بعدی این گروه تخصصی در روز یکشنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۳ ساعت ۸:۳۰ـ۱۰:۳۰ در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار می‌شود.

بیستمین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث برگزار شد بیشتر بخوانید »

بیست و چهارمین جلسۀ گروه تخصصی متن برگزار شد

بیست و چهارمین جلسۀ گروه تخصصی متن در روز چهارشنبه، ۲۴ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۶:۰۰ با شرکت هفده نفر از اعضا به صورت حضوری و برخط در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار شد. دکتر طاهره شکری، رئیس گروه تخصصی، پس از خوش‌آمدگویی به اعضای حاضر و برخط، دستور جلسه را اعلام کردند.
طبق دستور جلسه، ارائه اول مربوط به مهندس معصومه حاجی‌زاده با عنوان گزارشی از میراث آبادان بود. ایشان در مورد فیدوس، یکی از مواریث صنعتی و محصول انقلاب صنعتی، ریشه، وجه تسمیه، و کاربرد آن توضیحاتی دادند. در این باره دکتر مهدی حجت رئیس ایکوموس ایران بیان داشتند: صدا یکی از عناصر مهم فرهنگی در گذشته بوده که اکنون به‌سرعت آورده‌های آن رو به فراموشی است و همچنین خیلی وسیع و در مقیاس های مختلف کاربرد داشته است و یکی از موارد مهم ولی مغفول در این موضوع اندازه‌گیری فاصله با صدا است. در ادامه اعضا دربارۀ مصادیق صدا در گذشته به گفت‌وگو پرداختند و مقرر تمرینی در این زمینه انجام شود.
برنامه بعدی تبادل نظر دربارۀ راهکارهای جذب اعضا جهت همکاری بود. دکتر حجت این بحث را با این سوال آغاز فرمودند: زمینه‌های فرهنگی ایجاد انگیزه برای افراد فرهنگی در حوزۀ میراث فرهنگی برای عضویت یا افزایش فعالیت چیست؟ حضار پیشنهادهایی دادند که دربارۀ آنها گفت‌وگو شد.
دکتر حجت همچنین از دکتر محمدرضا عسکرانی برای بازدید از گنجینه و ارائۀ نظر، پیشنهاد، و انتقاد تشکر و دربارۀ برخی موارد توضیحاتی ارائه نمودند و از اعضاء خواستند تا با بازدید از بخش گنجینه در بهبود و به‌ثمر رسیدن آن یاری فرمایند.
در انتها سرکار خانم آفرین عباسیان به‌عنوان نمایندۀ این گروه تخصصی در کارگروه کارشناسان نوخاسته تعیین شدند.
جلسۀ بعدی این گروه تخصصی در روز چهارشنبه، ۷ شهریور ساعت ۱۶ ـ ۱۸ در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار می‌شود.

بیست و چهارمین جلسۀ گروه تخصصی متن برگزار شد بیشتر بخوانید »

نقش و جایگاه میراث فرهنگی

نقش و جایگاه میراث فرهنگی

سخنران: دکتر مهدی حجت

به‌مناسبت گرامیداشت نام و یاد دکتر باقر آیت‌الله‌زاده شیرازی در هفدهمین سالگرد در گذشت

  • زمان: یکشنبه، ۲۸ مرداد ۱۴۰۳
  • مکان: خیابان امیرکبیر، خیابان جاویدی، شمارۀ ۱۰۷،‌ دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران
    ورود برای عموم آزاد است.

نقش و جایگاه میراث فرهنگی بیشتر بخوانید »

دیدار هیئت مدیرۀ ایکوموس ایران با رئیس و جمعی از معاونان و مدیران پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری

پیرو تفاهم‌نامۀ‌ منعقدشده برای همکاری میان پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران، در روز یکشنبه ۲۱ مرداد ۱۴۰۳ جناب آقای دکتر مصطفی ده‌پهلوان به همراه جمعی از معاونان و مدیران پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران با اعضای هیئت مدیرۀ این مؤسسه دیدار کردند.
در این دیدار برخی از اهداف و علایق مشترک طرفین، از جمله برگزاری کارگاه مستندسازی باستان‌شناسی، انتشار سخنرانی‌ها، و برگزای کارگاه‌های فهم میراث فرهنگی و چگونگی تحقق آنها در میان گذاشته و مقرر شد که جلسات دیگری بدین شکل تشکیل شود.

دیدار هیئت مدیرۀ ایکوموس ایران با رئیس و جمعی از معاونان و مدیران پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری بیشتر بخوانید »

نوزدهمین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث برگزار شد

نوزدهمین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث در روز یکشنبه، ۱۴ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۸:۳۰ با شرکت ۱۲ نفر از اعضا به صورت حضوری و برخط در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار شد.
جلسه با خوشامدگویی دکتر مهدی حجت، رئیس ایکوموس ایران، به اعضا آغاز گردید. در ادامه مهندس معصومه حاجی‌زاده دستور جلسه را اعلام کردند. برنامۀ اول به موضوع ارائه و بررسی پیشنهادهای اجرایی برای معرفی ارزش‌های میراث فرهنگی به کودکان اختصاص داشت. در این باره دکتر حجت بیان داشتند: اولین نکته و دلیل گردهمایی اعضا با توجه به این که تعداد بی‌شماری کار در سطح جامعه در زمینۀ کودکان صورت گرفته، این است که چگونه باید خلأ موجود را با یک نگاه عمیق و دقیق‌تر به موضوع برطرف کرد و در این رابطه چه کاری را و چگونه برای آشنایی کودکان با ارزش‌های آثار باید انجام داد، زیرا معضل جامعۀ امروز در زمینۀ فعالیت‌های موجود در زمینۀ میراث فرهنگی این است که معطوف به معرفی آثار هستند نه ارزش‌های آنها و تاثیر آنها در زندگی امروزی. ایشان یکی از اقدامات مفید را جمع آوری فهرست فعالیت‌های صورت گرفته در زمینۀ کودکان دانستند و عنوان کردند که با علم به جریان و تحولات میراث فرهنگی و بررسی فعالیت‌ها آنها را می‌توان در راستای هدف گروه هدایت کرد.
سپس بحث با پرسش یکی از اعضا دربارۀ دغدغۀ خود پیرامون عدم‌آگاهی به بقای یک اثر و چگونگی انتقال آن به کودک ادامه یافت. پیرو تمرین جلسۀ پیش با موضوع بیان احساسات دربارۀ موزۀ ایران باستان، برنامۀ بعد به ارائۀ خانم فاطمه جان‌نثاری اختصاص داشت که مورد توجه و تشویق حضار قرار گرفت. در این باره آقای دکتر حجت بیان داشتند هدف از موزه رفتن باید یافتن خود باشد ولی متأسفانه موزه‌های امروزی سردرگمی انسان را در بدو ورود و مواجهه با آثار دارند. سپس آقای دکتر صفری به این نکته اشاره داشتند که «هدف» کودکان هستند و آنها مختصاتی از لحاظ ابعاد مختلف رشدی دارند. ارزش‌ها مفاهیم انتزاعی هستند و انتقال ارزش‌ها به کودکان از لحاظ شناختی در مرحلۀ عملیات عینی است چراکه آنچه مشهود و ملموس است را می‌فهمند. این روند انتقال را باید همراه با ظرایف و متناسب با رشد شناختی کودکان طراحی کنیم. ایشان در ادامه از تجربۀ خود با کودکان در اجرای طرح کتاب رویش در تابستان ۱۴۰۱ با همکاری دکتر علیرضا رحیمی توضیح و به نکات ظریفی دربارۀ کشف تجربه توسط کودکان و یادگیری اشاره کردند. سپس اعضا در مورد آن به بحث و گفت‌وگو پرداختند.
در جمع‌بندی پایانی اعضای گروه به این نتیجه رسیدند که با انتخاب دو اثر از گنجینۀ آثار ایکوموس(اثر شماره1: ظرف مفرغی آیینی با تندیس الهۀ ماهی و اثر شماره 2: نیایشگر با ظرفی در دست) با توجه به دو پرسش «به چه دلایلی این اثر نباید از بین برود؟» یا «تأثیر این اثر در زندگانی شما چیست؟» به بیان ارزش‌های آنها در جلسۀ آتی بپردازند.
جلسۀ بعدی این گروه تخصصی در روز یکشنبه ۲۸ مرداد ساعت ۸:۳۰ ـ ۱۰:۳۰ در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار می‌شود.

نوزدهمین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث برگزار شد بیشتر بخوانید »

بیست و سومین جلسۀ گروه تخصصی متن برگزار شد

بیست و سومین جلسۀ گروه تخصصی متن در روز چهارشنبه،۱۰ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۱۶:۰۰ با شرکت ۱۶ نفر از اعضا به‌صورت حضوری و برخط در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار شد. دکتر محمدرضا رحیم‌زاده، پس از خوش‌آمدگویی به اعضای حاضر، دستور جلسه را اعلام کردند. طبق دستور جلسه، معرفی امکانات و شیوۀ کار با سامانۀ گنجینۀ آثار با توضیحات مشروح مهندس نگین جنتی‌صفت ارائه گردید. پس از معرفی، اعضای حاضر ضمن قدردانی از کاری که برای ایجاد این سامانه شده است،‌ پرسش‌ها و پیشنهادهای خود را مطرح کردند و دربارۀ آنها گفت‌وگو شد.
مهندس جنتی‌صفت در انتها از اعضای حاضر در جلسه خواستند که در صورت تمایل برای مشارکت در مرحلۀ دوم آزمایش این سامانه اقدام کنند تا حساب کاربری برای ایشان ساخته شود.
در انتهای جلسه سرکار خانم جنتی‌صفت برای تلاش بی‌وقفه در امور اجرایی سامانۀ گنجینۀ‌ آثار به‌عنوان عضو فعال ماه معرفی شدند و مورد تشویق حضار قرار گرفتند.
جلسۀ بعدی این گروه تخصصی در روز چهارشنبه ۲۵ مرداد ۱۴۰۳ ساعت ۱۶ـ۱۸در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار خواهد شد.

بیست و سومین جلسۀ گروه تخصصی متن برگزار شد بیشتر بخوانید »

هجدهمین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث برگزار شد

هجدهمین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث در روز یکشنبه، ۳۱ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۸:۳۰ با شرکت ده نفر از اعضا به‌صورت حضوری و برخط در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار شد.
جلسه با خوشامدگویی دکتر مهدی حجت، رئیس ایکوموس ایران، به مهمان ویژۀ جلسه، آقای دکتر صفری و اعضا آغاز گردید. سپس ایشان بیان داشتند بر اساس صحبت های گذشته محور صحبت این جلسه مشورت دربارۀ مجموعه فعالیت‌هایی است که احتمالاً در گروه‌هایی مانند گروه تخصصی کودکان و میراث برای آشنایی کودکان با میراث فرهنگی و درک ارزش‌های آن انجام می‌شود. نکتۀ پیش فرض این است که فعالیت‌های زیادی در زمینۀ کودکان انجام شده است ولی مشکل آن است که این فعالیت‌ها در حد یک آشنایی سوری بین ذهن کودک و اثر باقی می‌ماند و تبدیل به یک عشق و علاقه به‌معنای واقعی نمی‌شود به این دلیل که ارزش‌های اثر برای کودک مشخص نمی‌شود. «برافروختن آتش عشق به میراث فرهنگی در دل هر ایرانی» زمانی در کودک ایجاد می‌شود، و رشد و نمو پیدا می‌کند که کودک ارزش اثر و تأثیر آن ارزش را بر زندگی خود درک کند. افراد و گروه‌های زیادی در این راستا فعالیت می‌کنند و ما هم به‌نوبۀ خودمان با هدف و شعار «برافروختن آتش عشق به میراث فرهنگی» به این امر مبادرت می‌ورزیم. مسئلۀ مهم توجه به این امر است که باید ارزش و تأثیر آثار بر زندگی افراد من‌جمله کودکان درک شود تا توجه به میراث و امرحفاظت صورت گیرد. لذا روند کار به این گونه خواهد بود که ابتدا مجموعه فعالیت‌ها، سایت‌ها، گروه ها و … که در زمینۀ کودکان و مرتبط با کار ما فعالیت می‌کنند، گردآوری و مرحلۀ دوم بررسی این که چه ارزش‌هایی با چه روشی در اختیار کودکان قرار گیرد تا آتش عشق به میراث فرهنگی در دل کودکان برافروخته شود. در ادامه جدول فعالیت‌های کار با کودکان و رویکردهای پیشنهادی را خانم هانیه دبیری، معاون گروه تخصصی کودکان و میراث، ارائه و در ادامه آقای دکتر صفری دربارۀ کودکان و مسائل پیرامون آنها توضیحاتی ارائه فرمودند. ایشان بیان داشتند برای کودک کار کردن لزوماً با خود کودک کار کردن نیست و ما در دورۀ کودکی بیشتر با پدر و مادرها سروکار داریم و نباید از نقش آنها غافل شد. سهم خاطرۀ خوش در انتقال مفهوم به کودک خیلی مهم است، مخصوصاً در زیر سن هفت سال از طریق بازی و همچنین در بحث احساس تعلق در بچه‌ها بعد عاطفی و هیجانی مهم است. در انتقال ارزش‌ها توجه به انواع یادگیرنده‌ها مهم است (دیداری، شنیداری، هیجانی، جنبشی، و …) و انتقال مفهوم تکرار تجربه‌های عاطفی گذشته خیلی تأثیرگذار است زیرا اگر قرار است ارزشی منتقل شود می‌توان از ارزش‌های تجربه‌شدۀ مطلوب گذشته استفاده کرد. یادگیری در بستر کشف تجربه شکل می‌گیرد. رشد از دل خطا بیرون می‌آید. در جوامع ما فرهنگ شفاهی تأثیرش بیشتر از فرهنگ مکتوب است. ما باید نیاز مخاطب را شناسابی کنیم و بعد احساسش را درک کنیم و مطابق با آن پاسخگو باشیم. سپس اعضا دربارۀ آن به گفت‌وگو پرداختند. در جمع‌بندی پایانی دکتر مهدی حجت به این نکته اشاره فرمودند که تعامل بین گروه‌های تخصصی و سفارشی‌سازی برای پیش برد اهداف گروه ها در امر « برافروختن آتش عشق به میراث فرهنگی در دل هر ایرانی» بسیار حائز اهمیت است.

جلسۀ بعدی این گروه تخصصی در تاریخ ۱۴ مرداد ۱۴۰۳ روز یکشنبه ساعت ۸:۳۰ ـ۱۰:۳۰ در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران برگزار می‌شود.

هجدهمین جلسۀ گروه تخصصی کودکان و میراث برگزار شد بیشتر بخوانید »

دومین جلسۀ کارگروه کارشناسان نوخاستۀ ایکوموس ایران برگزار شد

چهارشنبه ۳ مرداد، دومین جلسهٔ کارگروه کارشناسان نوخاستهٔ ایکوموس ایران، با حضور ۷نفر، حاضر و برخط، برگزار شد. در آغاز نشست، دبیر کارگروه، براساس دستور جلسۀ اعلام‌شده، گزارشی دربارۀ اهداف، برنامه‌ها و فعالیت‌های عملی‌ای که می‌تواند مأموریت‌ها و نقشه‌راه پیش‌روی کارگروه را مشخص سازد، ارائه دادند. در گزارش ارائه‌شده ابتدا براساس انطباق و هم‌راستا‌شدن اهداف خرد کارگروه کارشناسان نوخاسته با هدف کلانی که ایکوموس ایران دنبال می‌کند، سعی شده بود ماهیت و اهداف اختصاصی‌تری برای تأسیس کارگروه ملی کارشناسان نوخاستهٔ ملی ترسیم شود و سپس براساس آن‌ها برنامه‌ها و فعالیت‌های عملی‌تر کارگروه طرح‌ریزی و توسط اعضاء به بحث و تبادل‌نظر گذاشته شود.
براساس گزارش ارائه‌شده و گفتگو میان اعضای کارگروه و هیئت مدیرهٔ حاضر در جلسه، مأموریت و خط‌مشی اصلی کارگروه، با تأکید بر نقش جوانان و کارشناسان نوخاسته در انتقال دانش و تجربهٔ میان‌نسلی در حوزۀ میراث‌فرهنگی، روشن شد. گستردن امکان‌های ارتباط، تعامل و اتصال میان جامعۀ تخصصی با جامعۀ مدنی و نهادها، تشکل‌ها و گروه‌های فعال و مرتبط با میراث‌فرهنگی سرزمین با پیشگامی جوانان و کارشناسان نوخاسته که از اعضای بالفعل و بالقوۀ کارگروه مذکور به حساب می‌آیند، به‌عنوان هدف و مأموریت اصلی کارگروه ملی کارشناسان نوخاسته مطرح شد. سپس ایده‌هایی برای برنامه‌ها، فعالیت‌ها و رویدادهایی که به‌‌شکل عملی‌تر بتواند چنین هدفی را دنبال کند میان اعضا طرح گردید.
مقرر شد، در آغاز مسیری که کارگروه پیش‌رو دارد، اعضا به فعالیت‌های خلاقانه‌ای بیندیشند که ضمن پیگیری هدف اصلی کارگروه به دعوت و جذب اعضای بیشتری برای همکاری بینجامد. چراکه مأموریت کارگروه برای برقراری اتصال، تعامل و مشارکت بیشتر میان جوامع، اقشار، نهادها و گروه‌های دغدغه‌مند و فعال در حوزه میراث‌فرهنگی سرزمین، با اتکا به قدرت شبکه‌ای به‌هم‌پیوسته از نیرو‌های جوان و مشتاق در این حوزه میسر خواهد شد.
در پایان تصمیم گرفته شد که جلسۀ بعدی این کارگروه ماه آینده برگزار شود.

دومین جلسۀ کارگروه کارشناسان نوخاستۀ ایکوموس ایران برگزار شد بیشتر بخوانید »

شانزدهمین جلسۀ گروه تخصصی رسانه برگزار شد

شانزدهمین جلسۀ گروه تخصصی رسانه طبق برنامۀ اعلام شده روز دوشنبه ۱ مرداد ۱۴۰۳ در دفتر مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران با شرکت هفت عضو حضوری و برخط برگزار شد.
پیگیری نمایش‌های فیلم و انتخاب فیلم برای نمایش‌های بعدی در تابستان و همچنین گفت‌وگو با شخصیت‌های شاخص میراث فرهنگی برای ثبت تاریخ شفاهی میراث فرهنگی موضوع بحث بود. اینکه چگونه و با چه کسانی و برای چه منظوری مصاحبه انجام شود موضوع بعدی گفت‌وگوها بود.
گفت‌وگو با شبکۀ مستند و با مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی برای تشویق آنها به تولید اثر با موضوع میراث فرهنگی محور دیگر بحث بود.
در پایان پیشنهاد شد تا در جلسۀ بعدی طرح یا موضوعی که هر یک از افراد می‌توانند اجرایی کنند را به گروه رسانه بیاورند برای بحث و تبادل نظر و پیدا کردن راهکار برای اجرای آن.
جلسۀ بعدی گروه تخصصی رسانه روز دوشنبه ۱۵ مرداد برگزار می‌شود.

شانزدهمین جلسۀ گروه تخصصی رسانه برگزار شد بیشتر بخوانید »

انتشار کارنامۀ ایکوموس جهانی در سال ۲۰۲۳

شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌های تاریخی

گزارش سالانۀ ۲۰۲۳ ایکوموس جهانی هم‌اکنون آماده شده است. این گزارش نشانگر تعهد شبکۀ ایکوموس هب حمایت و اشاعۀ میراث فرهنگی در سراسر جهان در سال ۲۰۲۳ است. در این گزارش فعالیت‌های سال گذشته و دستاوردها، از جمله انتشارات پژوهشی و رویدادهای بین‌المللی آمده است.

گزارش شامل موارد زیر است:

  • بیست و یکمین مجمع عمومی سه‌سالانۀ ایکوموس در سیدنی
  • کمک‌های عرضه شده به کشورهای صدمه دیده از جنگ و زمین‌لرزه
  • آغاز به‌کار گروه حفاظت از مواریث
  • انتشارات و راهنماهای تازه

مایکل اُ اسنایدر

انتشار کارنامۀ ایکوموس جهانی در سال ۲۰۲۳ بیشتر بخوانید »

پیمایش به بالا