مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران، درگذشت استاد جواد صفینژاد، پژوهشگر باسابقه و نامآشنای میراث فرهنگی ایران را به جامعۀ علمی کشور، دوستداران فرهنگ و میراث فرهنگی ایران، و خانوادۀ محترم ایشان تسلیت میگوید.
استاد صفینژاد در سال ۱۳۰۸ در شهر ری متولد شد. وی در سال ۱۳۳۶ درجۀ لیسانس تاریخ و جغرافیا و در سال ۱۳۴۰ درجۀ کارشناسی ارشد علوم اجتماعی را از دانشگاه تهران دریافت کرد و سالها بهعنوان استاد در دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران به تدریس و پژوهش پرداخت.
پژوهشهای گسترده و پربار او در طول دههها فعالیت علمی، طیفی وسیع از حوزههای مرتبط با میراث فرهنگی، جغرافیای انسانی، نظامهای سنتی معیشت و آب، و تاریخ اجتماعی ایران را دربر میگیرد. بخشی از آثار ارزشمند او ـ که بهصورت مستقل یا با همکاری دیگر پژوهشگران منتشر شدهاند ـ عبارتاند از:
بنه (نظامهای زراعتی سنتی در ایران)؛ کاریز در ایران و شیوههای سنتی بهرهگیری از آن؛ نظامهای بهرهگیری از آب با تکیه بر قنات در جزیرۀ کیش؛ ۹۰ روز با مقنیان؛ مدیریت منابع آب: مسائل، تهدیدها، فرصتها؛ لرهای ایران (لر بزرگ، لر کوچک)؛ اماکن تاریخی ری؛ جامعهشناسی ایلات و عشایر ایران؛ اصول علم جغرافیا: جغرافیای محمد صفیخان؛ کتاب جهاننما: جغرافیای ایران و جهان؛ دومین اطلس جغرافیایی دورۀ قاجار؛ کوششی در آموزش خط سیاق به انضمام کتابهای درسی تعلیم سیاق؛ مبانی جغرافیای انسانی؛ نظام آبیاری سنتی در نائین؛ وصف خلیجفارس در نقشههای تاریخی؛ سفرهای سلیمان سیرافی از خلیجفارس تا چین؛ خلیجفارس در نقشههای کهن؛ پهنۀ جهان (تلخیص و بازنویسی حدودالعالم من المشرق الی المغرب)؛ کهنشهرها (تلخیص و بازنویسی مسالکالممالک)؛ واژهنامۀ قنات؛ تحلیل و تفسیر مجموعۀ اسناد روستایی و عشایری ایران؛ کشاورزی سنتی بر اساس اسناد جنوب تهران؛ نظامهای آبیاری سنتی در ایران؛ و طالبآباد (نمونهای جامع از بررسی یک ده).
استاد صفینژاد را بهدرستی «پدر مطالعات قنات در ایران» خواندهاند. یاد و نام او در حافظۀ علمی و فرهنگی این سرزمین ماندگار خواهد ماند.
