روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی ۲۰۲۵ – میراث در معرض خطر بلایا و درگیری‌ها: آمادگی و یادگیری از ۶۰ سال فعالیت ایکوموس
در مجمع عمومی ۲۰۲۳ در سیدنی، میراث تاب‌آور در برابر بلایا و درگیری – آمادگی، واکنش و بازیابی به‌عنوان موضوع برنامۀ علمی سه‌ساله ۲۰۲۴-۲۰۲۷ انتخاب شد. سال اول این طرح بر چگونگی آمادگی برای بلایای احتمالی، از طریق پیشگیری و کاهش خطرها، ارتقای تاب‌آوری، و همچنین آمادگی در شرایط درگیری‌هایی که منابع میراث ارزشمند ما را تهدید می‌کنند، متمرکز است.
در این زمینه، ممکن است در سال ۲۰۲۵ بپرسیم: چگونه اعضا و کمیته‌های ایکوموس می‌توانند برای این بلایا بهتر آماده شوند؟ چه نقشی می‌توانیم به‌صورت جمعی ایفا کنیم و برای تأثیرگذاری در آن کار به چه چیزی نیاز داریم؟
پس از گرامیداشت شصتمین سالگرد منشور ونیز در سال ۲۰۲۴، ایکوموس شصتمین سالگرد تأسیس خود را در سال ۲۰۲۵ گرامی خواهد داشت. دومین کنگرۀ معماران و متخصصان بناهای تاریخی، که در سال ۱۹۶۴ در ونیز برگزار شد، ۱۳ قطعنامه را به تصویب رساند که اولین آنها منشور بین‌المللی حفاظت و مرمت بناها و محوطه‌های تاریخی، که بیشتر به‌عنوان منشور ونیز شهرت یافته است، بود و دومین آنها، که توسط یونسکو پیشنهاد شد، ایجاد ایکوموس در سال ۱۹۶۵ بود.
روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی که هر سال در ۱۸ آوریل گرامی داشته می‌شود، فرصتی منحصربه‌فرد فراهم می‌کند برای افزایش آگاهی از سازمان ما و کارهایی که ما برای حفظ و حمایت از منابع فرهنگی با اهمیت جهانی در معرض تهدید بحران‌ها و درگیری‌ها فزاینده می‌کنیم. بنابراین، برنامه‌های گرامیداشت روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی ۲۰۲۵ بر ۶۰ سال فعالیت ایکوموس در رابطه با حفاظت از میراث در معرض خطر بلایا و درگیری‌ها تمرکز خواهد کرد و همچنین بر هدف‌های آیندۀ آن در پیشگیری، کاهش، آمادگی، واکنش اضطراری، و بازیابی که می‌توانیم برای حفاظت از میراث در مواقع بحران انجام دهیم. فعالیت‌های روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی ۲۰۲۵ و به رسمیت شناختن کار ما در ۶۰ سال گذشته با سمپوزیوم مجمع عمومی سالانۀ ایکوموس (نپال، ۱۳-۱۹ اکتبر ۲۰۲۵ / ۲۱-۲۷ مهر ۱۴۰۴) به پایان می رسد.
در حالی که ایکوموس موضوع میراث در معرض تهدید بلایا و درگیری‌ها: آمادگی و یادگیری از ۶۰ سال فعالیت ایکوموس، را گرامی می‌دارد، سایر سازمان‌ها، مؤسسه‌ها، و سازمان‌های غیردولتی نیز دعوت می شوند تا به روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی تحت موضوع کلی میراث تاب‌آور در برابر بلایا و درگیری‌ها، توجه کنند و تجربه‌ها، رویدادها، انتشارات، و نتایج مباحث خود را با اعضای ایکوموس و دبیرخانه در میان بگذارند. این همکاری به افزایش آگاهی و شناسایی طیف گسترده‌ای از شیوه‌های علمی و سنتی در سرتاسر جهان که به امر حفاظت از میراث در شرایط حاد و غیر معمول می‌پردازند، کمک می‌کند.
همکاری کنید!
از اعضای ایکوموس و متخصصان میراث فرهنگی درخواست می‌شود (۱) پیامدهای بالقوۀ درگیری و بلایا بر منابع میراثی را در نظر بگیرند، (۲) بررسی کنند که تاب‌آوری در مواجهه با آن پیامدها چگونه می‌تواند باشد، (۳) و از منظر ملی یا علمی شما برای آمادگی چه می‌توان کرد. این شامل بررسی اقدامات قبلی کمیته‌های ایکوموس از سال ۱۹۶۵ است؛ و نیز اقدامات آتی که اعضای ایکوموس و دیگران در جوامع ما می توانند برای حفاظت از میراث در برابر بلایا و درگیری‌ها در نظر بگیرند.
برخی از فعالیت‌ها می‌تواند شامل تهیۀ فهرست، گرد‌آوری داده دربارۀ خسارت و تلفات و ارزیابی آسیب‌پذیری‌ها باشد؛ و نیز درک خطرها و ایجاد ظرفیت‌های مرتبط؛ همکاری میان ذی‌مدخلان؛ ارتباط میان سازمان‌های مرتبط در بخش میراث و مدیریت مخاطرۀ بلایا؛ دانش سنتی دربارۀ کاهش خطر بلایا و آمادگی؛ تهیۀ فهرست شیوه‌ها و نمونه‌های موفق در آمادگی.
از کمیته‌های ایکوموس خواسته می‌شود تا با در نظر گرفتن اقدامات ایکوموس در ۶۰ سال گذشته، رویدادهایی با موضوع آمادگی میراث تاب‌آور در مواجهه با درگیری‌ها و بلایا سازماندهی یا برای آنها همکاری کنند.
اعضا می‌توانند رویدادهای خود را با ارسال نامه به info@iranicomos.ir با ایکوموس ایران به اشتراک بگذارند.
فرمت‌های بالقوه برای مشارکت می‌تواند شامل موارد زیر باشد، اما محدود به آنها نیست:
- ویدئوهای (حداکثر) ۱ تا ۲ دقیقه‌ای از هر کمیتۀ ملی ایکوموس، کمیتۀ علمی بین‌المللی، کارگروه‌ها و اعضای منفرد، که رویکردهای محلی و منطقه‌ای را برای مراقبت از میراث پیش از درگیری‌ها و بلایا نشان می‌دهد. ویدئوها را می‌توانید از طریق ایمیل info@iranicomos.ir به ما برسانید. حتماً توضیح‌ها، نقل قول‌ها، و سایر نکات مهم را برای همراهی هر ویدیو و همچنین هشتگ درج کنید.
- ارسال عکس با عنوان و شرح برای توضیح رویکردهای فعلی حفاظت، تغییر روایت‌ها و اهداف برای آیندۀ میراث فرهنگی، برای انطباق با خواسته‌های فوری آمادگی در مواجهه با درگیری و فاجعه. در همۀ موارد، لطفاً مطمئن شوید که حقوق هر تصویری را که به‌اشتراک می‌گذارید، حفظ کنید.
- میزگرد مجازی، وبینار، و کارگاه پیشنهاد دهید و برگزار کنید تا شکاف‌های موجود در نظریه‌های کنونی و عملکرد حفاظت از میراث فرهنگی را در هنگام آماده‌سازی برای درگیری‌ها یا بلایا، درگیر کردن سازمان‌های دولتی، صنایع، و دعوت از سایر ذی‌مدخلان برای پیوستن، بررسی کنند.
رویدادها، فعالیت‌ها، و سایر اقدامات ممکن است در وبگاه ایکوموس، سکوهای رسانه‌های اجتماعی ایکوموس، و یا گزارش سالانۀ آن بررسی و به‌اشتراک گذاشته شود.
مشارکت فعال اعضا و کمیته‌ها در روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی فرصتی برای نشان دادن تأثیرگذاری معاصر ایکوموس و کار ارزشمند اعضای آن است.
هشتگ‌های مرتبط
#18April #ICOMOS #IDMS2025 #icomosIDMS2025 #HeritagePreparedness #HeritageResponse