نخستین جلسۀ کارگروه علمی تغییرات اقلیمی و میراث طبق قرار قبلی در روز پنجشنبه، ۱۱ خرداد ساعت ۱۰ـ۱۲ به صورت حضوری و برخط با شرکت ۱۲ عضو کارگروه برگزار شد. در این جلسه پس از معارفۀ اعضا، رئیس و دبیر کارگروه مختصری دربارۀ ماهیت و موضوع کار کارگروه و اهمیت موضوع آن در ایران صحبت کردند و سپس اعضا ضمن معرفی زمینههای مطالعاتی خود به تبادل نظر و طرح دیدگاههای خود دربارۀ آن پرداختند و ضرورت وجود کارگروه تغییرات اقلیمی و میراث را اعلام کردند.
مقرر شد که در کمتر از یک ماه دومین جلسۀ کارگروه تشکیل شود و در خلال این مدت پیشنویس اهداف کلی و زمینههای فعالیت کارگروه تهیه و برای دریافت نظرات اعضای کارگروه ارسال گردد. همچنین مقرر شد برخی اسناد مهم ایکوموس در این مدت با کمک اعضای علاقهمند به فارسی ترجمه شود و برای تسهیل امر زیرساختی برای ارتباط اعضا با یکدیگر فراهم شود.
دبیر کارگروه در توضیح برخی از مسائل مهمی که در سطح بینالمللی در این موضوع پیگرفته میشود به این موارد اشاره کرد:
- شناسایی مخاطرات تغییرات اقلیمی بر میراث فرهنگی و حفاظت از آن و یافتن راههای محدود کردن آنها
- استفادۀ خلاق از ظرفیتهای میراث برای مقابله با پیامدهای سوء تغییرات اقلیمی (تحول میراثی)
- مطالعۀ میراث فرهنگی بهعنوان شاخصهای برای تغییرات اقلیمی و پیامدهای آن
- یافتن راههای حفاظت پایدار با کمترین پیامدهای سوء بر اقلیم
در ادامه رئیس کارگروه برخی اهداف پیشنهادی برای کارگروه را به شرح زیر برشمرد:
- شناخت تغییرات اقلیمی و تهدیدات و خطرات ناشی از آن مخصوصاً در ایران
- شناسایی حوزههای درگیر و در معرض درگیری به خطرات اقلیمی در ایران
- کوشش در شناسایی قابلیت و ظرفیتهای فرهنگی کشور در مقابله با خطرات تغییرات اقلیمی و احیای مهارتها ر مدیریت منابع طبیعی و راهکارهای سنتی و ملی مواجهه با خطرات ذیربط
- شناسایی راهکارها و امکانات ملی در تقویت تابآوری سرزمین
- شناسایی راهکارها و شیوههای ارتقای سطح تابآوری جوامع درگیر و در خطر در ایران
- شناسایی کلیۀ امکانات بالقوۀ تاریخی و فرهنگی در تقویت دغدغهمندی جوامع و حس تابآوری آنها
و بر اساس آنها سه دسته اقدامات «آگاهی بخشی» و «شناسایی» و «ترویج از راه فضای مجازی» را به شرح زیر پیشنهاد کردند:
الف) آگاهیبخشی به عموم مردم، مسؤلان، و مرکزهای دانشگاهی در مورد تهدیدها و خطرهای تغییرات اقلیمی در حوزۀ میراث طبیعی و میراث مادی و معنوی فرهنگی:
- شناسایی حوزههای سرزمینی ایران که درگیر تغییرات اقلیمی هستند.
- شناسایی حوزههای میراث فرهنگی که درگیر تغییرات اقلیمی هستند.
- شناسایی نوع خطرات و تهدیدهای موضوع تغییرات اقلیمی.
- بررسی یک حوزۀ طبیعی و فرهنگی بهمثابه برنامۀ پیشرو (مثل حوزۀ شهرستان زابل و دریاچۀ هامون در سیستان و بلوچستان)
- تهیۀ نقشۀ مناطق آسیبپذیر و درگیر تغییرات اقلیمی در ایران
- آغاز تهیۀ منشوری ملی در وظایف، ضوابط، و راهکارهای مواجهه با تغییرات اقلیمی
- تهیۀ گزارشهای ادواری بهروز از وضعیت کمآبی و خشکسالی منبعث از تغییرات اقلیمی و تبعات آن بر میراث فرهنگی
ب) شناسایی مراکز و نهادهای دولتی و غیردولتی و افراد و پژوهشگران مستقل موظف و علاقهمند به موضوع تغییرات اقلیمی در ایران
- شناسایی و جمع آوری اسناد و مدارک موضوع تغییرات اقلیمی در ایران و جهان که توسط مراکز و نهادهای علمی و اجرایی ملی و بینالمللی انتشار یافته است
- گردآوری تجربیات جهانی در مواجهه با تغییرات اقلیمی در موضوعات مرتبط با میراث فرهنگی
- گردآوری واژگان، اصطلاحات، و مفاهیم موضوع تغییرات اقلیمی
- جمعآوری و ترجمۀ ضوابط، بیانیهها، مصوبهها، و راهکارهای اعلامشده و انتشاریافته از سوی ایکوموس جهانی و کمیتههای ملی در جهان در بارۀ تغییرات اقلیمی
- تهیۀ تاریخچۀ تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن بر فرهنگ مادی و معنوی جوامع جهانی
ج) بهرهگیری از امکانات فضای مجازی برای آگاهیبخشی اقشار مختلف مردم در موضوع تغییرات اقلیمی و شکل مواجهه با آن از منظر میراث
- تهیۀ شعارها و جملات مؤثر و آگاهیبخش در موضوع تغییرات اقلیمی و تهدیدها و خطرهای آن برای میراث طبیعی و فرهنگی مادی و معنوی با همکاری گروههای تخصصی ذیربط ایکوموس ایران
- جمعآوری اخبار در موضوع تغییرات اقلیمی و تبعات آن در جهان و مخصوصاً در ایران برای آگاهی بخشیدن به عموم مردم و فعالان در حوزۀ میراث طبیعی و فرهنگی
- برگزاری نشست و همایش با موضوع تغییرات اقلیمی و میراث در حد امکان (حتیالمقدور یک بار در سال ۱۴۰۲)
- شناسایی نشریات مرتبط با موضوع تغییرات اقلیمی و همکاری به آنها
- بررسی و طراحی گاهنامهی برای انتشار مبانی و مفاهیم و اخبار کارگروه با عنوان «اقلیم».
اعضای حاضر در این جلسه عبارت بودند از: دکتر مریم فخاری (معمار با تخصص انرژی)، دکتر مهرنوش قدسی (معمار با تخصص انرژی)، مهندس مهدیس وارسته (کارشناس ارشد منظر)، مهندس پریچهر گودرزی (کارشناس ارشد منظر، پژوهشگر دورۀ دکتری معماری)، مهندس معصومه حاجیزاده (کارشناس ارشد منظر)، مهندس مونا علویپور (کارشناس ارشد حفاظت و مرمت بناهای تاریخی)، دکتر طاهره شکری (باستانشناس)، مهندس زهرا شهریار (کارشناس ارشد معماری)، مهندس زهرا بابائی شاهدانی (دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران)، دکتر ناصر نوروززاده چگینی (باستانشناس، رئیس کارگروه)، دکتر محمدرضا رحیمزاده (معمار، دبیر کارگروه).